Paratoner ölçüm ve bakımı yılda bir kez kanuni zorunluluk olarak yapılması gereken bir işlemdir.
Paratoner Ölçümü Nasıl Yapılır?
Paratoner ölçümü, aslında topraklama tesisatı ölçümü gibi yapılır. Paratoner topraklaması, eğer binada sağlıklı bir temel topraklaması varsa, eş potansiyel bara yapılarak bina tesisatına bağlanması doğru olacaktır. Bu topraklama sağlıklı değilse veya yoksa, mecburen harici bir toprak hattı kurulması gerekecektir.
Bina dışında toprağın 20-45cm altına, mümkünse en sıkı dokulu toprak zemin tercih edilerek, topraklama çubukları veya topraklama levhaları gömülür. Paratoner iniş iletkeni ile çubukların bağlantısı yapılmadan önce, yer seviyesinin üstündeki test klemensinden direnç megeri kullanılarak direnç ölçülür. Buradan elde edilen rakam 10 Ohm olmalıdır. İdeal ölçüm değeri budur. Değer yüksekse, çubuk sayısı artırılmalı ve bu değere ulaşılana kadar eklenmelidir. Periyodik bakımlarda da aynı değer alınması gerekir. Ayrıca piyasada topraklama tozu adı altında direnç düşürücü kimyasallarda bulunmaktadır. Çaresiz kalındığında kullanılabilirler.
Paratoner bakımı nasıl yapılır?
Paratoner bakımı, bütün ekipmanların genel bir kontrolüdür. Yapının dışında bulunan ve paslanmaya karşı direnci olmayan bir ekipman elbette bakıma ihtiyaç duyacaktır. Paratonerde en çok kaynak ve bağlantı noktaları ile, korozyona uğraması muhtemel parçalar bakım sırasında sorunlu çıkmaktadır. Bakım esnasında Paratoner başlığı, direk ve bağlantı noktalarının sağlamlığı kontrol edilir. Yakalama ucu ile iniş iletkeni bağlantısı önemlidir. Bu bağlantı mevcut ancak gevşekse, olmamasından daha ciddi sorunlara yol açabilir. Gevşek olmamalıdır. İniş iletkeni sağlıklı biçimde toprağa ulaşıyor olmalıdır. Toprak içi çubuk veya levhalar iletkenliğini koruyor olmalıdır. Test sırasında ölçüm değeri istenilen değerlerde çıkmıyorsa, toprak içindeki çubuklar kontrol edilmeli gerekiyorsa değişmeli veya ek yapılmalıdır. Bu gibi durumlarda çoğunlukla bağlantılarda kusur çıkmaktadır.
Sonuç olarak paratoner ölçüm ve bakımı, yapıya takılan ekipmanın verimli biçimde çalışması için gerekli bir işlemdir. Büyük maliyetleri yoktur, ama engelleyeceği riskin çok büyük olabileceği söylenebilir.